Wykład 5
Profesor Nick Ellis
English Language Institute
University of Michigan
Więcej informacji
„Tak, jak mówiła”. Oparte na uzusie podejście do poznania językowego, przekładu pisemnego i przekładu ustnego
Podejście do akwizycji języka oparte na uzusie zakłada, że kompetencja językowa opiera się na całości doświadczeń językowych danej osoby: wszystkich wspomnieniach dotyczących określonych etapów życia wraz z językiem, którym się wtedy posługiwała. Systemy pamięci nieświadomej analizują wzorce ukryte w uzusie, aby stworzyć sensowny wykaz połączeń między myślą a dźwiękiem. Ellis (2019) zwraca uwagę na kilka podstawowych cech poznania językowego (Essentials of language cognition): ucieleśnienie (Embodiment), enaktywizm (Enaction), osadzenie w środowisku (Environmental Embeddedness) i enkulturację (Enculturation). Podobnie Douglas Fir Group (2016) uznaje języki za zjawiska dynamiczne, społeczne, zintegrowane. Język, kwintesencja poznania rozproszonego, jest wspólny dla wszystkich naturalnie występujących, uwarunkowanych kulturowo czynności komunikacyjnych. W badaniach nad przekładem szczególnie ważną rolę odgrywają również dwie inne podstawowe cechy: emocje (Emotion) i empatia (Empathy). Odbiorcy udanego tłumaczenia wypowiedzi doświadczają tego samego uczucia uczestniczenia w akcie komunikacji, co odbiorcy oryginalni. Jest to możliwe dzięki wrażliwemu tłumaczowi, który posiadł podstawy poznania w dwóch językach w stopniu wystarczającym do tego, by zapewnić sobie fascynującą możliwość zakładania, iż wkłada w usta innych właściwe słowa (Smith, 2019).
Bibliografia
Douglas Fir Group (2016). A transdisciplinary framework for SLA in a multilingual world. Modern Language Journal, 100, 19-47. doi: 10.1111/modl.12301
Ellis, N. C. (2019). Essentials of a theory of language cognition. Modern Language Journal, 103 (Supplement 2019), 39-60. DOI: 10.1111/modl.12532
Smith, Z. (2019) “Fascinated to presume: In defense of fiction.” The New York Review of Books. October 24, 2019. https://www.nybooks.com/articles/2019/10/24/zadie-smith-in-defense-of-fiction.